محمدامین پورامینی
چندی است که نغمه های شومی در رابطه با عزاداری سالار شهیدان حضرت ابا عبد الله الحسین علیه السلام به گوش میرسد، که گاهی ناپخته وبعضا غرض آلود می نماید، به نظر مطالب زیر قابل توجه می آید:
1. آنچه که عنوان عزاداری می یابد در زمره مصادیق شعایر حسینی شمرده میگردد، که مصادیق آن ممکن است در گذر زمان ومکان تغییر یابد، بنابر این مصادیق عزاداری منحصر در گریه ومرثیه خوانی وپوشیدن لباس سیاه واطعام نیست که در دوره ائمه اطهار علیهم السلام بوده است، بلکه علاوه بر آنها شامل سینه زنی، زنجیر زنی، تعزیه ، دسته های عزاداری ووسائل مربوطه چون طبل وعلامات ونخل وپرچم وسیاهکوبی و.. میگردد.
2. اینکه برخی واژه بدعت را نسبت به برخی از مصادیق عزاداری -مثل آتش زدن خیمه ها- بکار بسته اند نشان از بی دقتی در بکارگیری واژگان است، بدعت مصصلح ومذموم عبارت از وارد ساختن چیزی در دین است که از دین نباشد، مانند نماز تراویح، یعنی اینکه در احکام دینی چیزی از پیش خود اضافه ویا کاسته شود؛ اما اگر چیزی بطور مطلق مطلوب شارع باشد، وشارع شرط وجزئی را برای آن قرار نداده باشد، تطبیق آن در دست مکلف است، که در شرایط زمانی ومکانی میتواند تغییر پذیرد، مثلا گرامیداشت پدر ومادر مطلوب شارع است، که نوع آن میتواند مصادیق مختلفی بیابد، مثل یاری رسانی، احترام، تقدیم هدیه وگل وکادو و... در رابطه با عزاداری سید الشهداء علیه السلام نیز آنچه خواسته شارع است بزرگداشت شعایر حسینی است، که مصداق عزاداری چه بسا در شرایط زمانی ومکانی تغییر پذیرد، لذا ما شیوه های گوناگون عزاداری را در کشورهای ایران، عراق، خلیج فارس، پاکستان، هندوستان، افغانستان وتایلند میبینیم ، وحتی در ایران شیوه های خاصی در اردبیل وبوشهر و.. دیده میشود، از آنجا که همه آنها در تحت عنوان عزاداری امام حسین (ع) قرار میگرند مطلوب شارع بوده ومستحب است.
3. ممکن است برخی از شیوه های عزاداری موجب سوء استفاده دشمنان قرار گیرد، البته تشخیص آن با ولایت امر مسلمین ومجتهدان جامع الشرائط است، وفعلا تنها قمه زنی مورد نهی قرار گرفته شده است، در این صورت آن موارد از عنوان کلی عزاداری استثناء میشود.
4. بدون شک مجالس حسینی ودسته های عزاداری شورآفرین است، ورمز ماندگاری تشیع ونهضت را در آن باید یافت، امام خمینی فرمود: مکتب هیاهو میخواهد، باید پایش سینه بزنند.
5. متاسفانه سطح منبر حسینی پایین آمده است، مرحوم فلسفی برای یک ساعت سخنرانی هشت ساعت مطالعه میکرد، واین دردی است که باید برای حل آن راهکار جست، مطالب عمیق استدلالی وتحلیل صحیح تاریخی واستوارسازی معارف دینی جایش را به بیان مطالب احساسی وتنها عاطفی -که البته آن هم در جای خود لازم وضروری است- داده است. از آن طرف میدان دادن بیش از حد به مداحان وبکارگیری سبکهای غربی وحتی ترانه در سبک عزاداری ویا اشعار مشتمل بر مطالب سست ووهن آمیز وحتی غلو موجب رنج ونگرانی بزرگان ومراجع معظم تقلید شده است.
6. تشویق وبستر سازی مناسب عزاداری وظیفه هر انسان دردمند وعاشق اهل بیت است، تجربه تاریخی نشان داده است که هیچ کس توان مقابله با دستگاه حسینی را ندارد.