دست نوشت

با تحقیق محمد امین پورامینی صورت گرفت

جست‌وجوی کتابی که پیامبر (ص) گفته و علی (ع) نوشته است

29 تیر 1393 ساعت 7:30

خبرنگار : محمد آسیابانی

کتاب «المروی من کتاب علی(ع)» با تحقیق محمدامین پورامینی، مختصری از «کتاب علی(ع)» است. «کتاب علی(ع)» که اکنون در دسترس نیست، شامل مباحثی است که پیامبر اسلام برای حضرت علی(ع) بازگو کرده و امیرالمومنین (ع) آن‌ها را به رشته تحریر درآورده است. در این کتاب برخی مباحث قرآنی و معارف دینی، دعاهای مورد تایید پیامبر (ع) و علی (ع) و برخی دیگر از مسایل فقهی و غیرفقهی مطرح شده‌اند.

خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)ـ محمد آسیابانی: مجموعه دست‌نوشته‌های حضرت امیرالمومنین امام علی بن ابی‌طالب از سخنان نبی اکرم (ص) در نخستین کتاب تاریخ اسلام گردآوری شده که اصل آن اکنون در دسترس نیست. از این کتاب در بیان معصومان با عنوان «کتاب علی (ع)» یاد شده است. حجت‌الاسلام محمدامین پورامینی بر اساس مهم‌ترین منابع شیعی و اهل سنت بخشی از این اثر مهم را در کتاب «المروی من کتاب علی (ع)» گردآوری و منتشر کرده است.

پورامینی در بخشی از پیشگفتار خود بر این کتاب آورده است که اصل این کتاب اکنون موجود نیست و در شمار میراث اهل‌بیت (ع) به شمار می‌رود که حضرت حجت بن الحسن العسکری (عج) آن را در اختیار دارد.

«المروی من کتاب علی (ع)» دارای چهار فصل است. در فصل نخست با عنوان «کلیاتی درباره کتاب علی (ع)» درباره صحت انتساب این کتاب به حضرت علی و اصالت آن بحث می‌شود. در مبحث دیگر این فصل پورامینی رابطه اهل بیت (ع) با این کتاب را همراه با ارایه مستندات تاریخی بررسی کرده است.

در فصل دوم کتاب روایات غیرفقهی نقل‌شده از «کتاب علی (ع)» جمع‌آوری شده‌اند. در این فصل ابتدا آیاتی از قرآن ارایه شده که در «کتاب علی (ع)» وجود دارند و در ادامه مطالب گسترده و متنوعی درباره دعا، معارف اسلامی، اخلاق، وحی و پیامبران، امامت و ولایت، علم و عالمان، همزیستی، بهداشت، حقوق و اخبار آینده آمده است.

سومین فصل کتاب به تدوین روایات فقهی نقل‌شده از «کتاب علی (ع)» اختصاص دارد. این تدوین بر اساس باب‌های معروف کتاب‌های فقهی از طهارت تا دیات صورت گرفته است.

در چهارمین فصل نیز «کتاب علی (ع)» در میان منابع اهل سنت بررسی شده است. در این فصل نشان داده شده که به جز شیعیان، اهل سنت نیز این کتاب را قبول دارند و اندیشمندان آنان در طول تاریخ تفکر اسلامی ارجاعاتی به آن داده‌اند.

فصل چهارم و انتهایی کتاب دو بخش دارد. در بخش نخست، «کتاب علی (ع)» در کتاب‌های فقهی، روایی و رجالی اهل سنت و فرقه‌های زیدیه و اباضیه بررسی شده است. بخش دوم نیز به بیان استنادات فقهای شیعه به مرویات «کتاب علی (ع)» اختصاص دارد.

با هم متن و ترجمه قسمتی از یک حدیث منقول از امام جعفر صادق (ع) در بخش «حول الدعا: آداب الدعا» را به نقل از صفحه 182 کتاب می‌خوانیم. باشد که مایه دستیابی سریع‌تر ما به حاجاتمان در شب‌های قدر باشد:

«إنَّ فی کِتابِ عَلی (ع): إنَّ الثَّناءَ عَلَی اللهِ وَ الصَّلاةَ عَلی رَسولِه قَبلَ المَسألَةِ. وَ إنَّ أحَدَکُم لَیَأتی الرَّجُلَ یَطلُبُ الحاجَةَ فَیُحِبُّ أن یَقولَ لَهُ خَیراً قَبلَ أن یَسألَهُ حاجَتَهُ».

شیخ کلینی در کتاب اصول کافی (حدیث  3133) روایت می‌کند که امام صادق (ع) فرمود: در کتاب علی (ع) است که: ستایش خدا و صلوات بر رسول خدا (ص) پیش از حاجت خواستن است؛ و یکی از شما چون نزد مردی آید و حاجتی خواهد، آن مرد دوست دارد که پیش از خواستن حاجتش سخنی خوش گوید.

کتاب‌های روایی و فقهی دست اول مانند «بصایرالدرجات» اثر محمد بن حسن بن فروخ صفار، «من لایحضره‌ الفقیه» اثر شیخ صدوق، «کافی» اثر شیخ الاسلام کلینی، «تهذیب الاحکام» و «استبصار» هر دو اثر شیخ طوسی (شیخ الطائفه) و «امالی صدوق» و همچنین در قدم دوم کتاب‌هایی چون «بحار الانوار» ملا محمدباقر مجلسی، «تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعة» اثر شیخ حرّ عاملی، «مستدرک الوسائل» حاج میرزا حسین نوری، «وافی» اثر محمد بن محسن فیض کاشانی و «جامع احادیث الشیعة» اثر آیت‌الله العظمی بروجردی از جمله منابع نگارش «المروی من کتاب علی (ع)» بوده‌اند.

از جمله منابع موثق اهل سنت که مورد استفاده پورامینی برای نگارش کتاب «المروی من کتاب علی(ع)» بوده‌اند نیز می‌توان به «صحیح بخاری» و «صحیح مسلم» اشاره کرد.

مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) «المروی من کتاب علی (ع)»، تحقیق، پژوهش و نگارش حجت‌الاسلام محمدامین پورامینی را در سال 1391 با شمارگان هزار نسخه، در 548 صفحه به‌بهای 10 هزار تومان در دسترس مخاطبان قرار داد.

این کتاب در اواخر سال 1391 از سوی مرکز دار جواد الائمه (ع) در بیروت نیز منتشر شد.

کد مطلب: 203546

آدرس مطلب: http://www.ibna.ir/vdchkxni-23nvmd.tft2.html

  http://www.ibna.ir